0059.052 - @ nhani78 (Done WK)

PDF
GoogleDocs



Vệ uý vệ Tuyển phong tả quân Thần bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào là Vũ Văn Chí chết. Chí đóng thú ở Nghệ An, có công bắt giặc. Vua thương, đặc biệt cấp cho 200 quan tiền.
Sai Đề đốc Kinh thành là Đoàn Văn Trường quyền thự Phó đô thống chế Trung dinh quân Thần bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào.
Lấy Thiêm sự Lại bộ là Lê Nguyên Hy làm Thiêm sự Hộ bộ, thiếu Thiêm sự Thiêm sự phủ là Nguyễn Hựu Nhân làm Tham hiệp Hải Dương, Thái thường Thiếu khanh là Trần Chấn làm Tham hiệp Quảng Yên. Sắc cho bộ Lại lấy ngày 26 tháng này viết điền lời chỉ. Vua nhân bảo bầy tôi rằng : “Trẫm mỗi khi xuống chỉ về việc cất đặt quan lại đều chọn ngày tốt là muốn cho thần hạ giữ được khỏi lỗi”.
Thanh Nghệ và Ninh Bình được mùa to, giá gạo rất rẻ. Vua sai các quan trấn và đạo chiếu lương bổng tháng 6, tháng 7 phải chi trong hạt thì cứ gạo 1 phương chiết cấp 1 quan tiền.
Nêu thưởng thọ dân ngũ đại đồng đường((1) Năm đời ở cùng nhà.1). Trước đây vua sai bộ Lễ tư đi các địa phương xét hỏi trong dân gian có ai được năm đời cùng ở một nhà thì tâu lên. Bắc Thành và Nghệ An tâu lên được 6 người (Trần Công Yến người huyện Mỹ Lộc, trấn Nam Định, thuộc Bắc Thành, 98 tuổi, có 11 người con, 35 người cháu, 15 người chắt và 1 người chút ; Nguyễn Trọng Bỉnh người huyện Sơn Minh, trấn Sơn Nam, 88 tuổi và Đoàn Phú Thứ người huyện Tiên Lữ, 99 tuổi có con, cháu, chắt, chút, đều một người ; Nguyễn Ngọc Huy người huyện Siêu Loại, trấn Bắc Ninh, 70 tuổi có 2 con, 2 cháu, 3 chắt, và 1 chút ; Nguyễn Thị Quân, đàn bà trinh tiết ở phủ Hoài Đức, 95 tuổi có con, cháu, chắt, chút, đều 2 người ; Nguyễn Duy Phiên người huyện Thạch Hà, trấn Nghệ An, 100 tuổi, có 2 con, 1 cháu, 3 chắt và 1 chút). Vua cho là điềm tốt thái bình, gia thưởng cho bạc đoạn vải lụa. (Nguyễn Duy Phiên, bạc 10 lạng, đoạn 1 tấm, lụa màu 10 tấm, vải màu 20 tấm ; bọn Trần Công Yến 4 người, mỗi người bạc 10 lạng, đoạn 1 tấm, lụa 5 tấm, vải 10 tấm. Nguyễn Thị Quân, bạc 5 lạng, đoạn 1 tấm, lụa 3 tấm, vải 5 tấm). Cho mỗi người một cái biển ngạch có bốn chữ “Dịch diệp diễn tường”((2) Đời đời phước lành.2), nhà nước dựng nhà nhỏ để treo biển nêu khen. Sai bộ thần vẽ tranh “nhân thuỵ”((3) Nhân thuỵ : điềm tốt về người, tức là người thọ.3) dâng lên.
Vua thấy một nhà Trần Công Yến đoàn tụ đến 60 người, đặc biệt miễn phú dịch cho 1 người con để hầu nuôi.
Bộ Hộ dâng sổ thu mua hoá hạng ở thành Gia Định, bộ ty không kiểm trình lầm, vua vời bọn Thiêm sự, Lang trung trách mắng rằng : “Phàm người ta có một tài năng, một nghề nghiệp gì, cũng nên nghĩ vì triều đình mà ra sức để trên báo đáp ơn nước, dưới vẻ vang cha mẹ. Trẫm cho bọn ngươi quan chức Tứ ngũ phẩm mà làm việc như thế, nếu buộc vào pháp luật thì tất phải làm nhục, bọn ngươi há chẳng là trên phụ ơn nước, dưới nhục cha mẹ hay sao ? Nay tạm tha tội, sau này lại như thế thì khó khoan thứ được”.
Tháng 6, dẹp xong thổ phỉ ở Thanh Nghệ. Trước đây trấn thần Thanh Hoa là Nguyễn Văn Hiếu, Nguyễn Công Trứ và trấn thần Nghệ An là Trương Văn Minh, Nguyễn Đức Nhuận hội nhau đánh tướng giặc là Ninh Đăng Tạo ở núi Cưa, giặc nghe tin tan vỡ, sào huyệt đã hết, lương thực lại không, quan quân chia đi lùng bắt, trước sau săn bắt được đầu mục, và đầu thú đến hơn nghìn người. Tạo trốn đi xa, địa phương yên lặng. Quan hai trấn đem sự trạng tâu lên.
Vua sai rút binh về, ban thư khen ngợi. Trước tiên phát the trừu và quạt trúc vân, khăn tay đem đến cấp cho ; biền binh đi trận thì giao cho hai bộ Lại, Binh xét công trạng lập danh bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào, bàn khen thưởng ; nhân dân thì giao cho bộ Hình bàn thưởng. Lại thấy số kẻ phạm bắt được rất nhiều, sợ hoặc có lạm đến người vô tội, dụ sai kíp xét ngay, nếu có dân lương thiện bị giặc đà luỵ thì tha ngay.
Cho quế hộ ở Thanh Hoa là Lê Phi Ba làm Cai đội, trật Chánh lục phẩm, vẫn làm quế hộ mà theo trấn sai phái.
Định lệ đặt các Chưởng cơ, Quản vệ, Quản cơ ở trong và ngoài. Phàm hai vệ Cẩm y ở Kinh thì mỗi vệ đặt một Chưởng cơ, hoặc một Vệ uý hay Phó vệ uý, hai vệ Trung nhất, Trung nhị quân Thị trung thì mỗi vệ đặt một Phó vệ uý ; còn 8 vệ cùng vệ Phấn dực Nội thuỷ và các cơ Ngũ thuỷ thì vệ đặt Chánh phó vệ uý đều một người, cơ đặt Chánh phó quản cơ đều một người. Các vệ Thị nội, các vệ Ban trực, các vệ Bảo của các quân, các vệ Hùng cự, vệ nào hiện đi đóng thú thì cho Chánh phó vệ uý được đặt đủ, ngoài ra đều đặt một Vệ uý hoặc một Phó vệ uý. Các vệ quân Thần bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào ở ngoài thì mỗi vệ đặt Chánh phó vệ uý đều một người. Có khuyết thì do đại viên quản lĩnh làm danh bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào gửi cho bộ đợi chỉ bổ thụ. Các cơ của các quân phàm là tinh binh chính ngạch thì cơ đặt Chánh phó quản cơ đều một người, các vệ cơ ở thành dinh trấn và cơ Kiên chu ở Kinh thì vệ đặt Vệ uý hoặc Phó vệ uý một người, cơ đặt Quản cơ hoặc Phó quản cơ một người. Có khuyết thì cho Thượng ty địa phương hoặc viên quản lĩnh lựa chọn người tài giỏi và người lâu năm làm được việc cử ra và trình bày cả lời xét mà tâu xin cấp bằng thí sai ; nếu không có ai thì khai là khuyết, đưa về bộ đợi chỉ sung bổ. Lại chuẩn định phàm Suất đội có khuyết, ở Kinh thì do viên quản lĩnh báo lên bộ, bộ theo kỳ lập danh bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào tâu lên đợi chỉ ; như các vệ đội Cẩm y, Thị trung, Thị nội, Phấn dực, Ban trực thì đều cho thực thụ, còn thì đều là thí sai. Ở ngoài thì do Thượng ty địa phương hội đồng với viên quản lĩnh lựa chọn cử tâu xin cho thí sai ; nếu không có ai cũng theo kỳ khai khuyết gửi về bộ đợi chỉ sung bổ. Đội trưởng suất thập có khuyết, cho quản quan chọn trong đội người nào làm được thì cấp cho bằng thí sai để đợi kỳ xét công, không cứ cùng hay khác thập, nếu có người không làm nổi thì bắt tội viên cai quản.
Dựng miếu Phong Bá, miếu Vũ Sư((1) Phong Bá : thần gió ; Vũ Sư : thần mưa.1) (Miếu Phong Bá ở bên tả miếu Nam Hải Long vương ; miếu Vũ Sư ở xã Dương Xuân). Vua bảo bộ Lễ : “Gió hay cổ động mọi vật, mưa hay thấm nhuần mọi vật, có công cho nước rất lớn, mà từ trước đến giờ cầu đảo chỉ dựng đàn tế, chưa có đền thờ riêng. Vậy sai Hữu ty đều dựng miếu thờ”. Lại thấy sấm mây cởi mở, một khí hợp nhau, bèn sai đặt thêm hai vị Vân Sư và Lôi Sư((2) Vân Sư : thần mây ; Lôi Sư : thần sấm.2) ở miếu Vũ Sư để hợp tự.
Dựng miếu thần Hoả Pháo (ở xã Phú Xuân). Vua cho là Hoả Pháo đúc thành là có thần chủ trì, nên liệt vào tự điển, vì thế sai dựng miếu để thờ.
Lấy Thiêm sự Lễ bộ là Nguyễn Minh Châu làm Ký lục trấn Biên Hoà.
Sai bọn Cai đội Nguyễn Đắc Suý và Tư vụ Đỗ Xuân Trị chia nhau đi việc công ở Quảng Đông và Tô Châu, Hàng Châu.
Đổi hai đội Nội hầu, Ngân súng làm đội Kim sang và đội Hoàng kiếm làm đội Kim đao. Sai Vệ uý vệ Cẩm y là Nguyễn Tăng Minh kiêm quản đội Kim sang, Đô thống chế dinh Long võ là Phan Văn Thuý kiêm quản đội Kim đao.
Lấy Ký lục lĩnh Tuyên phủ sứ Lạc Hoá là Bùi Đức Minh làm Tả tham tri Binh bộ.
Lấy Cai đội Nội hầu là Bùi Công Huyên làm Phó vệ uý vệ Hổ lược, Cai đội Thị trung là Lê Văn Thảo làm Phó vệ uý vệ Hổ oai trung.
Thống chế án thủ đồn Châu Đốc là Nguyễn Văn Thuỵ tự xuất của nhà ra xây dựng Hành cung và kho tàng ở đồn, làm xong mới báo. Thành thần Gia Định đem việc tâu lên. Vua tha cho tội làm tự tiện, lại cấp cho 1.000 quan tiền.
Chánh tuần hải đô dinh là Phi kỵ uý Hoàng Trung Đồng chết ; cho 100 quan tiền.
Phủ thần Thừa Thiên là bọn Đoàn Văn Trường tâu rằng : “Các cửa biển Chu Mãi và Cảnh Dương thuộc hạt phủ trước thuộc thủ ngự Hải Vân quan kiêm quản ; vả lại một dải ven biển thì Vân Quan, Chu Mãi và Cảnh Dương đều là nơi thuyền ghe thường đậu, khi có thuyền vận tải đường thuỷ qua lại ngoài biển thì thường do những chỗ ấy nhìn thăm, thế mà phần đất cách nhau đều vài mươi dặm, chợt có việc khẩn cấp phải báo thì bao lần núi non cách trở, chưa dễ thông ngay được, vậy xin ở Chu Mãi đặt riêng Thủ ngự và Hiệp thủ kiêm lĩnh cả cửa biển Cảnh Dương, để việc tuần phòng cửa biển không thiếu sót”.
Vua cho là phải, sai chọn đất đổi đặt thú sở ở Chu Mãi.
Sai Chưởng cơ Nguyễn Văn Lộc tuyển lính đội Tiểu sai ở viện Thượng trà ai siêng năng cẩn thận thì cho sung thị vệ Nha bài, mỗi tháng cấp lương (tiền 1 quan 5 tiền, gạo 1 phương 15 bát) ; lại tuyển lính vệ Thành võ bổ vào đội Việt tường.
Tham hiệp Thanh Hoa là Nguyễn Công Trứ có tang mẹ, xin đưa tang về quê chôn cất. Vua y cho, ban cho 100 lạng bạc.
Người Quảng Trị là Lê Phúc Bảo dâng bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào Nam Việt diễn chí 5 quyển. Vua thưởng cho 20 lạng bạc.
Vua cho là bảo cử mà được người thì phải có thưởng, sai bộ Lại bàn định điều lệ riêng. Bộ thần xem xét điển nhà Thanh, đặt làm bốn cách “chính, thủ, tài, niên”, chia làm nhất, nhị, tam ba bậc, liệt đủ điều mục xứng chức((1 Xứng chức : xứng đáng chức vụ.1), cần chức((2) Cần chức : chăm chỉ chức vụ.2) và cung chức((3) Cung chức : mãn bổng 6 năm.3), nếu cử được người làm nổi công việc và đủ niên lệ hai khoá thì cho bàn cách thưởng. Lại sai đình thần bàn kỹ. Đình thần xin định làm thượng, trung, hạ ba bậc mà người nào được cử sau khi thăng bổ, trải qua 6 năm hai lần xét công mà được là siêng năng, tài cán, thanh liêm, cẩn thận, không bị tham tang trách phạt và có chính tích lỗi lạc khác thường là bậc thượng. Viên bảo cử trước kia đã mãn bổng mà cử được một người thì bàn thưởng kỷ lục 3 thứ, hễ thêm 2 người thì lại thêm 1 bậc, nhưng thưởng chỉ đến gia 3 cấp thôi. Viên bảo cử trước đã làm nổi việc mà cử được một người, thì bàn thưởng gia 1 cấp, hễ thêm 2 người thì lại thêm 1 bậc, nhưng thưởng chỉ đến gia 4 cấp thôi. Người được cử mà trải 6 năm hai lần xét công đều là siêng năng, tài cán, thanh liêm, cẩn thận, thì dẫu có phạm sai lầm hay bị phạt nhẹ, mà lại có tiếng là lỗi lạc khác thường thì là bậc trung. Viên bảo cử trước kia đã mãn bổng mà cử được một người thì bàn thưởng kỷ lục 1 thứ, hễ thêm 3 người thì lại thêm 1 bậc, nhưng thưởng chỉ đến gia 1 cấp thôi. Viên bảo cử trước đã làm nổi việc mà cử được một người thì bàn thưởng kỷ lục 2 thứ, hễ thêm 3 người thì lại thêm 1 bậc, nhưng chỉ gia đến 2 cấp thôi. Người được cử trải qua 6 năm hai lần xét công mà đều là siêng năng, tài cán, thanh liêm, cẩn thận, không có công gì khác thường, chỉ là tầm thường làm xong việc là bậc hạ. Viên bảo cử không được thưởng”.
Lời bàn dâng lên. Vua dụ rằng : “Trẫm nghĩ tiến người hiền mà được thưởng là để khuyến khích bề tôi, mà khảo quan lại, xét công trạng cũng không nên nhất khái hạn định ; tức như người được đề cử gián hoặc có giỏi về chính trị học thức, nhưng lỵ hạt nhiều việc khó khăn, thì trong vòng hai kỳ xét công há lại không hề nhân việc công mà sai lầm sao ? Người dẫu tài cán bình thường, nhưng may được sung chỗ ít việc, ít phải xử phân cho nên không bị liên can trách phạt, cứ lấy đó mà định hay dở thì có đúng không ? Bảo rằng có tiếng lỗi lạc khác thường thì thực khó có thực trạng mà chỉ ra. Nay nhân viên tại chức đã bảo là siêng năng, tài cán, thanh liêm, cẩn thận, mà lại cho là không có chính tích lỗi lạc khác thường, rồi kể làm tầm thường xong việc, như thế cũng chưa phải là lời bình phẩm đúng đắn. Vậy lời bàn ấy tạm đình lại, đợi sau này lại xuống chỉ thi hành”.
Xây hai bảo Hưng Bình và Du Mộc. (Bốn mặt bảo mỗi mặt dài 9 trượng 2 thước, ở giữa 7 trượng, dựng một cái nhà vuông và hai nhà lính ở phía Đông, phía Tây, trước sau đều một cửa, bốn chung quanh đắp luỹ bằng đất, cao 5 thước ; ngoài luỹ đào hào, rộng 1 trượng, sâu 4 thước). Phần núi thượng đạo phía Tây nam hạt Thừa Thiên giáp giới với đất Man. Vua nghĩ muốn cho kinh kỳ được mạnh mẽ, sai phủ thần xem chỗ hiểm yếu vẽ địa đồ dâng lên, bàn đặt bảo ở hai nơi ấy, thuê dân xây đắp. Khi bảo làm xong, lấy 100 người dân phụ cận lập làm hai đội, mỗi đội đặt một viên Chánh đội trưởng suất đội, một viên Thư lại ; binh chia làm ba ban, thay nhau canh giữ ; súng ống khí giới đều nhà nước cấp. (Mỗi bảo đều có giáo dài 20 cái, dao ngắn 5 con, súng tay 10 khẩu, súng thần công, súng quá sơn đều 2 cỗ, thanh la và trống đều 1 cái).
Mua gỗ ở các dinh trấn Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định và Phú Yên. Vua dụ khiến trả giá hậu cho lợi dân.
Lấy Tham hiệp Sơn Tây là Hoàng Văn Tú làm Tham hiệp Thanh Hoa.
Phó quản cơ cơ Hữu tiệp Tiền quân ở Bắc Thành là Nguyễn Văn Hoa bắt giặc ở xã Hoà Lạc (thuộc huyện Gia Lâm), bọn giặc 500 người mà quân của Hoa chỉ có 50 người, cố sức đánh không nổi, bị giặc hại. Việc tâu lên. Vua nói : “Hoa chống chọi với giặc, bên nhiều bên ít thế khác hẳn nhau, thế mà biết phấn đấu không nghĩ đến thân, thực là đáng khen”. Tặng chức Quản cơ, cấp tiền 100 quan. Lại truyền dụ cho thành thần rằng : “Năm trước ở Nghệ An cũng nhiều thổ phỉ quấy rối, mới sai Trương Văn Minh và Nguyễn Đức Nhuận đi trấn, họ biết cảm kích hăng hái, gần đây miền ấy giặc hết dân yên, hơi thư được lòng lo sớm trưa của trẫm. Nguyễn Hữu Thận là người trẫm đặc biệt chọn cho chuyên trách ngoài khổn, Trương Phước Đặng cũng giao cho biền binh cả hạt, mà ngày nay những kẻ sai phái đi tuần bắt giặc lại phần nhiều hèn nhát vô năng, động làm là hỏng việc hao binh, mất thanh uy, tiêu nhuệ khí, đó không những không làm cho trẫm được thư lòng chút nào mà lại thêm phần lo vì miền Bắc. Dùng người khó thế, trẫm chỉ thêm mang lòng hổ thẹn, chứ trách người làm gì lắm. Hoặc do nhận chức chưa được lâu, nhân dân và địa hạt chưa thuộc kỹ lắm, nên biền binh sai phái còn có bụng trông ngóng hay chăng ? Tưởng bọn khanh cũng trách nhiều làm gì. Pháp luật triều đình rất nghiêm, trẫm sao có thể che chở được ? Nhưng ví thử buổi sớm hỏng việc mà buổi tối lại thành công thì cũng có thể che đậy lỗi trước một chút. Nên cố gắng lên, chớ nên đuối chí”.
Nguyễn Hữu Thận và Trương Phước Đặng dâng sớ xin nhận tội.
Vua phê bảo : “Phải thấy sự trạng tốt mới biết là cảm kích gắng sức, chớ dùng miệng lưỡi nói không làm gì !”.
Chuẩn định tự nay phàm lính trong Kinh thuộc cơ Ngũ thuỷ của Thuỷ quân đi thú ở trấn Nam Định chỉ phái Suất đội 3 người và lính 150 người thôi ; lính vệ Thần cơ trung quân Thị nội đi thú ở Bắc Thành thì đội trưởng 1 người, lính 19 người ; cứ mỗi năm một lần thay đổi. Ghi làm lệ.
Cho con trưởng của Phúc Long công Tôn Thất Vĩnh được tập phong tước Phúc Long hầu, cho bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào phong và ấn (đều bằng thuần bạc) cùng triều phục nhị phẩm, áo dùng sắc tía, thứ bậc ở hạng dưới nhị phẩm, mỗi năm cấp bổng 600 quan tiền, 500 phương gạo.
Dinh thần Quảng Bình tâu rằng : “Dinh lỵ là cánh che của Kinh sư và là cổ họng giữa Nam Bắc ; nay thành luỹ đã sửa mới, non sông thêm vững vàng, mà khí giới hoả khí, nhiều thứ không đủ dùng”.
Vua sai bộ Binh hội đồng với các nha Vũ Khố, Thương Pháo, Hoả Dược để cấp đủ cho. (Súng đại bác và các hạng súng quá sơn 230 cỗ, vẫn như số trước ; ngoài ra nên cấp cờ đuôi nheo 12 lá, giáo cờ 34 cây, giáo dài 200, súng tay cò máy đá 200 cây, đá lửa 1.000 phiến, thuốc súng 4.000 cân và các vật kiện phụ thuộc theo súng).
Ấp Đông Trì tiền thuộc Thừa Thiên bị cháy, cháy lan hơn 170 nhà, có người bị thương, bị chết. Sai phát tiền gạo cấp cho (mỗi hộ cấp tiền 2 quan gạo 1 phương, người bị chết cấp tiền 5 quan, bị thương cấp tiền 3 quan).
Vua thấy xã dân phụ cận đạo Cam Lộ, dinh Quảng Trị bổ làm cơ Định man, từ chỗ dân ở đến chỗ thú sở Ai Lao có chỗ gần có chỗ xa, sai dinh thần hỏi rõ đường đi mà kê rõ dâng lên, giao xuống cho hai bộ Hộ, Binh bàn để xử trí cho thích đáng. Bộ thần bàn xin trích hơn 130 người trong 11 xã, thôn, phường ở xa nhất cho rút về dân tịch, còn người nguyên trước đã chịu kén lính thì lấy sung bổ binh ngũ ; trước là đội lâm công biệt nạp thì đổi làm mộc hộ để cung nộp thuế gỗ, như thế binh dân đều được đúng nơi đúng chốn”. Vua nghe theo.
Chở tiền kẽm ở kho Kinh 200.000 quan đến Gia Định.
Lấy Vệ uý vệ Long thao, Hổ lược ai có sức vóc khoẻ mạnh thì lấy sung bổ vào đội Thường trực thứ 6 vệ Cẩm y.
Thự Hiệp trấn Quảng Yên là Dương Công Trang chết ; tặng Hiệp trấn, cho chiếu theo tặng hàm mà cấp tiền tuất.
Phái biền binh cơ Hiệu trung nhất ở Bắc Thành đi thú ở Gia Định. Trước đây vua nghe binh các cơ Hiệu trung và Bắc thuận nhiều người trốn, sai thành thần cứ sổ hiện tại là hơn 1.600 người dồn làm ba cơ Hiệu trung ; mới được hơn tháng, lại tiếp nhau trốn, chỉ còn hơn 200 người ; bèn dồn làm bốn đội của cơ Hiệu trung nhất, phối hợp với thuyền vận tải để đưa về Kinh ; tới nơi, sai đi thú. Thành thần Nguyễn Hữu Thận và quản lý biền binh là Trương Phước Đặng vì kiềm thúc không nghiêm, đều bị phạt.
Dựng nhà Duyệt Thị (ở phía đông điện Văn Minh, một toà 4 gian 2 chái, dời nhà Thanh Phong để làm) và sở Thượng Thiện (một toà 7 gian).
Cấp cho Bắc Thành thuyền kim hải đạo 3 chiếc, thuyền hiệu 5 chiếc, thuyền ô 3 chiếc, thuyền lê 10 chiếc.
Lấy Vệ uý vệ Hậu nhị quân Thị trung là Ngô Văn Thành làm Vệ uý vệ Hùng cự nhị, sai đi theo việc thú ở Bắc Thành.

CHÍNH BIÊN

ĐỆ NHỊ KỶ - QUYỂN XL

THỰC LỤC VỀ THÁNH TỔ NHÂN HOÀNG ĐẾ

Bính tuất, năm Minh Mệnh thứ 7 [1826], mùa thu, tháng 7, ngày mồng 1, tế thu hưởng.
Chuẩn định từ nay phàm các vệ, cơ, đội kinh binh được chia ban, hạng chia làm hai ban, nếu quê ở Thừa Thiên và Tam trực thì mỗi tháng đổi một lần, quê ở Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Thanh Hoa thì 3 tháng đổi một lần, hạng chia làm ba ban nếu quê ở Thừa Thiên và Tam trực cũng mỗi tháng đổi một lần, quê ở Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên thì 2 tháng đổi một lần.
Sai Thự lý ấn vụ Tiền quân là Trần Văn Năng quản lĩnh binh Giáo dưỡng.
Lấy Cai đội Trần Văn Thành làm Cai cơ quản lý các hiệu thuyền bọc đồng, theo viên quản lĩnh Thuỷ quân phân phái.
Sửa chùa Thiệu Long giáo chủ.
ở Gia Định có bệnh dịch lớn, quân dân chết hơn 18.000 người, thành thần tâu lên. Từ Bình Thuận ra Bắc đến Quảng Bình cũng có báo nạn dịch.
Vua hạ lệnh cho các xứ ấy đều đặt đàn trừ tai. ở Kinh cho đặt bàn ở ngoài thành, sai quan đến tế để cầu đảo cho trăm họ. Lại sai thái y các trại quân điều trị những lính bị ốm. Lính có trốn hay chết đều hoãn đòi bắt. Khi bệnh dịch rút lui, sai bộ Hộ xét những y sinh nào điều trị giỏi thì khen thưởng. Lại miễn thuế thân năm nay cho dân bị dịch ở Gia Định.
Điện Bàn công Phổ đặt bậy quan chức và đúc ấn tín riêng, việc phát giác, Phổ vào cung xin chịu tội.
Vua sai phạt bổng thân công 3 năm, rút hết thuộc binh, không cho theo ban triều hạ, và dụ rằng : “Ngươi vốn tính ngu tối đến nỗi bị giặc mê hoặc, mọi việc đều làm bậy, xuýt hãm vào tội lớn, nghĩ đến khiến người ta buồn giận không nguôi. Sau này nếu biết gắng lo làm điều phải, trẫm cũng lượng thứ gia ơn cho ; nếu thói cũ không chừa tất phải xử theo nghĩa lớn chứ không thể vì ngươi mà sai phép được. Ngươi nên đêm ngày xét giữ, sớm hôm hối hận đổi lỗi”. Phó trưởng sử thuộc phủ là Nguyễn Văn Bảo thì giao xuống bộ Hình trị tội.
An Khánh công Quang cho tôi tớ trong phủ đi mua rẻ hàng ở chợ, bị phạt bổng 1 năm.
Vua nhân dụ bộ Hình rằng : “Nơi Kinh kỳ pháp lệnh rất nghiêm, thế mà từ trước đến nay nhiều bọn cậy thế áp bức bình dân, uy hiếp mua bán. Trước đã từng bảo trước mắt cho Kinh doãn phải bắt trị tội. Nếu không nêu rõ lệnh cấm thì sao tỏ rõ pháp luật của nước để cho dân tin ? Tự nay phàm nhà bếp ở sở Thượng thiện và các nha, cùng những bọn côn đồ vô lại mà dám mua rẻ hàng hoá ở chợ phố, thì không cứ tang số nhiều ít, đều tâu rõ ngay, đem chém ngay tại địa phương cho mọi người biết. Ghi làm lệnh”.
Giáng Kiêu kỵ đô uý Võ Khánh làm Đội trưởng. Khánh từ sau khi có tội được lấy ấm chức để trông coi việc thờ cha là Quốc công Võ Tánh, lại bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào nhiễu tự dân ở xã Văn Quỹ (thuộc huyện Hải Lăng, Quảng Trị), bị kiện, bộ Hình bàn cách chức. Vua nói : “Võ Tánh đối với nước có công lao to lớn, lại liều chết với thành, thực là trung thần, nay gặp đứa con bất tiếu làm điếm nhục gia phong, trẫm rất thương”. Bèn sai bộ Hình và vệ Cẩm y đem Khánh ra đánh trượng ở trước đền Quốc công, giáng làm Đội trưởng, vẫn cho trông coi việc thờ, và gia ơn hằng tháng cấp cho tiền gạo theo lương Chánh tứ phẩm.
Triệu biền binh ở các cơ đội Vĩnh bảo, Biên hùng, Phiên bình, Phiên võ, Định uy, Định tín ở Gia Định về Kinh. Đến Kinh, sai chọn ra 20 Suất đội và 1.200 binh lính đổi bổ vào hai vệ Long thao và Hổ lược, ở lại Kinh để thao diễn, còn thì cho về.
Cho biền binh hạ ban [ban nghỉ] của hai vệ Long thao và Hổ lược về Gia Định, có hơn 100 người xin ở lại, bộ Binh tâu lên. Vua rất khen, đều thưởng cho bài bạc có chữ “Luyến khuyết tình ân”((1) Tình đậm đà quyến luyến vua.1). Lại hậu cấp tiền bạc cho về thăm nhà, hẹn đủ ba tháng thì trở lại sung vào các vệ ở Kinh ; còn thì đều cấp cho các bài bạc nhỏ có chữ “Kinh thao hạ ban”((2) Thao diễn ở Kinh về nghỉ.2) và 1 quan tiền. Người nào chết thì cho thuyền đưa về, Cai đội thì cho tuất 20 quan, binh lính thì 5 quan.
Sai Vũ Khố đóng thuỷ sương xa, bắt chước kiểu xe của Tây dương. Dụ rằng : “Vương giả lấy điều hay của thiên hạ làm điều hay của mình ; xe ấy dẫu là người ngoại Di chế ra, nhưng khéo lạ có thể dùng được, bắt chước mà làm cũng không hại gì ; nếu bảo là không cần học của họ thì là thô lậu thôi.”.
Thái Bình công Mỹ Thuỳ mất. Công là con Anh duệ Hoàng thái tử.
Khi vua mới được tin công mắc chứng hoắc loạn cấp tính, tức thì sai đại thần đem ngự y tới thăm, đến nơi thì công đã chết rồi. Vua thương khóc, bãi triều 3 ngày, cho thuỵ là Mẫn Khác, sai Tống Phước Lương và Tôn Thất Dịch trông coi việc tang, phát của kho cấp cho. Ngày táng, lại bãi triều 1 ngày, xa giá đến nhà, vua thân rót rượu cúng. Con gái của công mới sinh, sai Trưởng công chúa nuôi nấng, chiểu theo bổng công nữ mà cấp bội cho.
Sai bộ Hình truyền dụ cho các địa phương rằng phàm các nhân viên có tội mà phải phát vãng để ra sức chuộc tội, thì đều theo thực trạng siêng năng hay lười biếng, mỗi năm một lần tâu lên.
Đổi trường đúc tiền ở Kinh làm cục Bảo hoá, sai Vũ Khố kiêm quản.
Đặt từ phu cho hai đền Dục Đức và Dụ Khánh. Sai Giám thủ là Cai đội Tôn Thất Diệu mộ dân ngoại tịch 30 người sung bổ.
Tướng giặc ở Sơn Tây là Quản Trọng Tế họp đảng ở xã Dương Liễu (thuộc huyện Đan Phượng), làm ấn nguỵ, đặt chức nguỵ, mưu làm phản. Quan Bắc Thành sai Phó thống thập cơ Uy thắng thuộc Hậu quân là Phan Bá Hùng đi bắt được, đem giết. Vua thưởng cho người tố cáo 30 lạng bạc và 100 quan tiền.
Lấy Vệ uý vệ Tráng võ quân Thần bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào là Nguyễn Văn Lợi làm Thống quản thập cơ Kiên nhuệ thuộc Tả quân. Lợi sau chết, cho 300 quan tiền.
Lấy Vệ uý vệ Long thao là Vũ Đức Hựu làm Vệ uý vệ Tuyển phong tả quân Thần bet365 việt nam_tỷ số trực tuyến bet365_bet365 như thế nào. Sai Chưởng cơ Nguyễn Văn Lộc kiêm quản vệ Long thao.
Đặt chức Viện sứ viện Thượng tứ, trật Tòng tam phẩm, lấy Phó trưởng sử Lê Thuận Tĩnh cho thăng thự chức ấy.
Giáng Thượng thư Hình bộ là Nguyễn Khoa Minh làm Hàn lâm viện Tu soạn, thự Tham tri Ngô Bá Nhân làm Kiểm thảo, đều sung Hành tẩu Văn thư phòng. Trước đây ở Nghệ An có vụ án xử tử Nguyễn Thế Điển về tội oa trữ. Con Điển đem việc ấy kiện ở Kinh, kêu là bị kẻ phạm thù hiềm xưng bậy. Vua giao cho bộ Hình xét, bàn rằng bọn Khoa Minh chỉ nghe một bên kẻ phạm phản cung, nghĩ tha tội cho Điển mà xử trấn thần trượng và đồ. Lời bàn dâng lên. Vua cho là tình trạng của án chưa được xác đáng, lại sai đình thần xét hỏi lại cho hết tình trạng. Đình thần bàn xin chiếu luật cố ý tha buộc tội người, xin xử bọn Khoa Minh trượng và lưu. Vua nói : “Đấy là mờ tối, không phải là cố ý, gia ơn giáng bổ chức ấy ; Tá lĩnh thiêm sự là Đoàn Khiêm Quang, thự Thiêm sự là Trương Vân Loan và Trần Lâm,